Triều đại Trung Quốc: Tam hoàng - Ngũ Đế

Thời kỳ Tam Hoàng – Ngũ đế tại Trung Quốc là thời kỳ thuộc về những đế vương sớm nhất trong truyền thuyết Trung Quốc. Họ là những thủ lĩnh bộ tộc, bộ lạc, liên minh bộ lạc, không phải là đế vương trong ý nghĩ hiện đại.

Từ xưa đến nay, Tam hoàng ngũ đế do trải qua các niên đại lâu đời. Chỉ thấy ghi chép trong thư tịch cổ mà không đào được văn vật chứng thực. Do đó chỉ là truyền thuyết, thậm chí là nhân vật trong thần thoại mà thôi.

Vậy Tam hoàng ngũ đế là những ai? Trong lịch sử Trung Quốc có nhiều cách nói khác nhau?

Tam Hoàng

Ở đây chỉ đưa ra cách nói trong quyển Thượng thư – Tự của Khổng An Quốc, quyển Đế vương thế kỷ của Hoàng Phủ Mật và quyển Thế bản của Tôn Thị Hồng, thắng được Tam hoàng là:

• Thái Hạo Phục Hy,
• Viêm đế Thần Nông,
• Hoàng Đế.

Ngoài ra còn nhiều quan điểm “Tam Hoàng” như sau:

• Thiên Hoàng – Địa Hoàng – Nhân Hoàng/Thái Hoàng (theo Sử ký Tư Mã Thiên và Nghệ văn loại tụ – Xuân Thu vĩ)
• Phục Hy – Nữ Oa – Thần Nông (theo Vận Đẩu Xu và Nguyên Mệnh Bao)
• Toại Nhân – Phục Hy – Thần Nông (theo Thượng thư đại truyện và Bạch hổ thông nghĩa)
• Phục Hy – Thần Nông – Chúc Dung (thuyết thứ hai từ Bạch Hổ thông nghĩa)
• Phục Hy – Thần Nông – Cộng Công (sách Thông giám ngoại kỷ)

Ngũ Đế

Theo Thượng thư – Tự, Đế vương thế kỷ và Thế bản của Tôn Thị Hồng, Ngũ đế là:

• Thiếu Hạo,
• Chuyên Húc,
• Cao tân (Đế khốc),
• Đường Nghiêu,
• Ngu Thuấn.

Ngoài ra còn nhiều quan điểm “Ngũ Đế” như sau:

• Hoàng Đế – Chuyên Húc – Đế Khốc – Đế Nghiêu – Đế Thuấn (theo Sử ký Tư Mã Thiên, Thế bản và Đại Đới ký)
• Thái Hạo – Viêm Đế – Hoàng Đế – Thiếu Hạo – Chuyên Húc (theo Sở Từ và Lễ ký nguyệt lệnh)
• Hữu Sào thị – Toại Nhân thị – Phục Hy thị – Nữ Oa thị – Thần Nông thị (theo Lễ kí và Hàn Phi tử)

Các bài viết mới về Tam Hoàng – Ngũ đế: