Quá trình phát triển tự nhiên ở Việt Nam đã diễn ra rất lâu dài vá phức tạp. Tuy nliiên, có thế chia làm 3 giai đoạn chính là giai đoạn tiền Cainbri, giai đoạn Cổ kiến tạo và giai đoạn Tân kiến tạo.
Giai đoạn tiền Cambri là giai đoạn cổ nhất, dài nhất (trên 2000 triệu năm) và cũng là giai đoạn có nhiều biến động nhất của lịch sử phát triển tự nhiên Việt Nam. Giai đoạn này thể hiện chủ yếu ở vùng Tây Bắc, Trung Trung bộ và đa tạo nên nhưng dãy núi cao. Tuy nhiên ở giai đoạn này thiên nhiên còn rất hoang sơ.
Giai đoạn Cổ kiến tạo diễn ra khá dài (trên 500 triệu năm). Đây là giai đoạn có những hoạt động mạnh mẽ như nhiều lần biển tiến biển lùi. Làm cho địa hình Việt Nam có nhiều thay đổi, như nhiều hoạt động nâng lên vá sụt lún, tiếp đến bồi đắp và phun trào macma. Giai đoạn cổ kiến tạo này có các chu kỳ vận động Calêđôni, Hécxini, Inđôxini, Kiniêri. Sau 4 chu kỳ vận động này, thiên nhiên Việt Nam coi như đã hình thành xong. Giai đoạn cổ kiến tạo là giai đoạn phát triển rực rỡ lớp cảnh quan Việt Nam. Nhiều loại thực vật, động vật đã phát triển và tồn tại cho đến ngày nay, tạo điều kiện thuận lợi cho các hệ sinh thái nhiệt đới ẩm của Việt Nam hoàn thiện.
Giai đoạn tân kiến tạo là giai đoạn cuối cùng, ngắn nhất và đang diễn ra cho tới tận ngày nay. Sau giai đoạn cổ kiến tạo, thiên nhiên Việt Nam đã được hoàn thiện theo chế độ lục địa. Những tác động của ngoại lực (nhiệt độ, gió, mưa…) đã làm cho các vùng núi của Việt Nam bị san bằng và hạ thấp, tạo nên những bán bình nguyên với kiểu dáng mềm mại và các đồng bằng. Những vận động tân kiến tạo diễn ra dữ dội làm cho địa hình Việt Nam lại được nâng cao, sông núi trẻ lại, tạo nên những vùng núi và cao nguyên, những vùng đồi thấp và đồng bằng có bộ mặt như ngày nay. Quá trình nâng lên đã gây nên nhũng đứt gãy sâu có hướng Tây Bắc – Đông Nam và hướng vòng cung, địa hình tạo thành bậc, thung lũng sông và đầm lầy được bồi đắp thành những đồng bằng châu thổ. Giai đoạn tân kiến tạo đà hoạt động mạnh ở miền Bắc, ảnh hưởng đến miền Nam và biển Đông. Thời kỳ băng hà đệ tữ của giai đoạn này đà tạo điều kiện cho nhiều loài sinh vật ôn đới sinh sống và tồn tại, phát triển hiện nay ở miền núi cao. Tiếp đến thời kỳ nóng, làm cho thiên nhiên Việt Nam mang tính chất nhiệt đới ẩm, thích hợp cho các loài sinh vật nhiệt đới, tạo nên bộ mặt thiên nhiên như ngày nay.
Bài viết hữu ích!