Khi triều Tây Tấn diệt vong, triều Đông Tấn thành lập ở phương nam, những kẻ thống trị ở lưu vực sông Hoàng Hà không ngừng tranh đấu với nhau. Trong 130 năm, những kẻ thống trị của các dân tộc ở phương bắc lần lượt thành lập rất nhiều quốc gia lớn nhỏ. Sử sách gọi chung các quốc gia này là Thập lục quốc, những quốc gia lớn mạnh nhất ở phương bắc gồm:
Ngoài ra, còn có các nước Nhiễm Ngụy, Tây Yên, Đại, Nhu Nhiên. (Gọi là thời kỳ thập lục quốc nhưng trên thực tế có nhiều hơn 16 nước hình thành rồi tan rã trong khoảng thời gian này)
Trong thời kỳ này, lịch sử Trung Quốc lại một lần nữa rơi vào cảnh loạn lạc, phân chia. Nửa cuối thế kỷ thứ 4, Tiền Tần liên tiếp thống trị lưu vực Hoàng Hà. Sau đó, vì tiến xuống phía nam để tiêu diệt triều Đông Tấn, đại bại ở trận Phì Thuỷ mà tan rã. Phương bắc lại rơi vào cảnh phân chia. Đông Tấn thừa thắng, thu hồi lại rất nhiều lãnh thổ ở phía nam Hoàng Hà, hình thành nên cục diện nam bắc đối địch trong thời gian dài.
Hậu Triệu Minh Đế (còn được biết đến là Hải Dương Vương) tên là Thạch Hoằng, tuổi Dậu. Tính tình nhu nhược. Là con trai thứ 2 của Thạch Lặc. Kế vị sau khi Thạch Lặc qua đời. Tại vị 1 năm, bị Thạch Hổ phế truất, sát hại. Thọ 22 tuổi. Không rõ nơi […]
Hậu Triệu Cao Tổ tên là Thạch Lặc, tự là Thế Long. Người dân tộc Hạt, tuổi Tỵ. Tính tình quả cảm. Là Đại tướng quân thời Hán Quang Văn Đế Lưu Uyên, sau khi diệt Tiền Triệu xưng đế. Tại vị 14 năm, ốm chết, thọ 61 tuổi. Năm sinh, năm mất: 273 – […]
Quy Nghĩa Hầu tên là Lý Thế, tự là Tử Nhân. Tính tình tham lam. Là con trưởng của Thành Hán Chiêu Văn Vương Lý Thọ. Kế vị sau khi Lý Thọ qua đời. Tại vị 4 năm, khi Hoàn Ôn của Đông Tấn bao vây Thành Đô đã đầu hàng, sau đó ốm chết. […]
Thành Hán Chiêu Văn Đế tên là Lý Thọ, tự là Vũ Khảo, tuổi Mùi. Là cháu của Thành Hán Cảnh Đế Lý Đặc, con trai của Lý Tương. Sau khi phế truất Lý Kỳ, tự lập làm hoàng đế. Tại vị 5 năm, ốm chết, thọ 45 tuổi. Năm sinh, năm mất: 299 – […]
Thành Hán Cảnh Đế tên là Lý Đặc tên tự của ông ta là Huyền Hưu. Ông ta là người dân tộc Ba Thị, ông lãnh đạo cuộc khởi nghĩa dân lưu vong ở triều Tây Tấn, là một trong những người xây dựng nên vương triều nhà Thành Hán. Về sau ông bị giết. […]
Cung Đô U Công tên là Lý Kỳ, tự là Thế Vận, tuổi Dậu. Là con trai thứ tư của Thành Hán Vũ Đế Lý Hùng, em họ của Lý Ban. Kế vị sau khi Lý Ban bị Lý Việt hành thích. Tại vị 4 năm, bị anh họ là Lý Thọ cướp ngôi. Thắt […]
Thành Hán Vũ Đế tên thật là Lý Hùng, tự là Trọng Tuấn, tuổi Ngọ. Là con trai thứ 3 của Thành Hán Cảnh Đế Lý Đặc, cháu của Thành Hán Tần Văn Đế Lý Lưu. Sau khi Lý Lưu qua đời, Lý Hùng kế thừa làm chủ soái, sau xưng đế. Tại vị 30 […]
Tần Vương tên thật là Lưu Diệu, tự là Vĩnh Minh. Là cháu họ của Hán Quang Văn Đế Lưu Uyên. Tính tình kiến nghị, cuồng bạo. Cận Chuẩn giết chết Lưu Xán, Lưu Diệu có công giết chết Cận Chuẩn rồi sau đó xứng đế. Tại vị 11 năm. Bị quận Thạch Lặc bắt […]
Hán Linh Đế tên là Lưu Xán, tự là Sĩ Quang. Là con trưởng của Chiêu Vũ Đế Lưu Thông, tình tình buông thả. Kế vị sau khi Lưu Thông qua đời. Tại vị 3 tháng, bị Đại tướng quân Cận Chuẩn giết chết. Không rõ nơi an táng. Thụy hiệu là Linh Đế. Năm […]
Hán Chiêu Vũ Đế tên là Lưu Thông, tự là Huyền Minh, là con trai thứ tư của Hán Quang Văn Đế Lưu Uyên. Thuở nhỏ là người thông minh, sau thì hôn bạo. Sau khi Lưu Uyên qua đời, Lưu Hoà kế vị. Ông giết chết Lưu Hoà, tự lập làm hoàng đế. Tại […]